arrow

पाकिस्तानको सपना चकनाचुर

logo
एजेन्सी,
प्रकाशित २०८० जेठ २८ आइतबार
pakistan-food-crisis.jpg

इस्लामावाद। पाकिस्तान एक विभाजित समाज हो, जहाँ सबै एक अर्कासँग लडिरहेको देखिन्छन् र जुन पाकिस्तान आफैँले लगाएको घाउ हो। र मे ९ मा मुस्लिम बम काण्डले मुस्लिमहरूको आवाज बन्ने पाकिस्तानको सपना चकनाचुर पारेको छ।

त्यस दिन इमरान खानको पाकिस्तान तहरीक-ए-इन्साफ (पिटिआई) का कार्यकर्ताहरूले लाहोर क्षेत्रीय कमान्डर-इन-चीफको आधिकारिक निवास, पाकिस्तानका संस्थापक मोहम्मद अली जिन्नाहले एक पटक खरिद गरेको घर सहित धेरै सैन्य प्रतिष्ठानहरूलाई निशाना बनाएका थिए।

ब्रिटिस इन्डियालाई मुस्लिमहरूको पवित्र भूमिको रूपमा बनाएको सात दशकपछि पाकिस्तानमा भएको दङ्गाको दोष सेना, राजनीतिज्ञ र न्यायपालिकाले लिनुपर्ने आवाजहरू उठिरहेका छन्। यद्यपि यी तीनै खेलाडी भविष्यको बारेमा अनभिज्ञ देखिन्छन्।

खेलकुदका नायक बनेका इमरान खान र उनले निकालेका अनियन्त्रित शक्तिहरूले उनीहरूलाई अक्षरशः रेखाचित्र बोर्डमा धकेलेका छन्।

जीएचक्यू शूरा गठन गर्ने जनरलहरू, राजनीतिक रङ्गमञ्चमा सेनाको उप-जस्तै पकड कायम राख्न ओभरटाइम काम गरिरहेका छन्, तर इमरान खानलाई कसरी वशमा पार्ने भन्ने कुरामा उनीहरूको बुद्धिको अन्त्य भएको देखिन्छ।

अहिलेको लागि, सेनाले इमरानलाई मिडियाबाट लगभग निष्कासन गर्न र राजनीतिक रूपमा अलग गर्न सफल भएको छ। प्रधानमन्त्री शेहबाज शरीफको सत्तारुढ गठबन्धन, पाकिस्तान डेमोक्रेटिक मुभमेन्ट (पीडीएम) आवाज क्रोधले भरिएको छ तर कुनै ब्राउनी अङ्क कमाउन सकेको छैन।

यसका दुई प्रमुख घटक, पाकिस्तान मुस्लिम लिग-नवाज (पीएमएल एन) र पाकिस्तान पिपुल्स पार्टी (पीपीपी)ले आफ्नो निर्वासित सर्वोच्च नेता नवाज शरीफको फिर्ती सुरक्षित गर्न सेना - पीएमएल एन र पीपीपीलाई सुरक्षित बनाउन सेनासँग पक्षपाती गर्न सक्दो प्रयास गरिरहेका छन्।

सेनाले यी दुवै पक्षप्रति चासो गुमाएको देखिन्छ। यो पीटीआईबाट टर्नकोट लिएर नयाँ राजाको पार्टी "इस्तेहकाम-ए-पाकिस्तान" (पाकिस्तान स्टेबिलिटी पार्टी) बनाउनमा संलग्न छ।

न्यायपालिका ल'अफेयर इमरानलाई लिएर समाज भन्दा कम विभाजित छैन। केही वरिष्ठ न्यायाधीशहरूले इमरान खानलाई समर्थन गर्छन्। पाकिस्तानको सपना चकनाचुर पारेकोमा इमरानले क्रुस खेप्‍नुपर्छ।

उनको अफगान नीति अस्तव्यस्त भएको छ। उनले तालिबानलाई अफगानिस्तानबाट अमेरिकी नेतृत्वको नेटो सेनालाई बाहिर निकाल्न दबाब दिएका थिए। र पाकिस्तानी सेनाले तालिबान शासनको पुनः निर्माणमा ठूलो लगानी गर्‍यो, तर शासकले प्रशासनलाई कस्तो धक्का दियो।

अफगानिस्तानको मुख्य धारा तालिबानको पाकिस्तानी शाखा टीटीपीले विगत पाँच-छ महिनामा एक सयभन्दा बढी सुरक्षाकर्मीको हत्या गरेको छ। दर्जनौँ सर्वसाधारण मारिए । वास्तवमा टीटीपीद्वारा बन्दुक फायर र आत्मघाती हमला दैनिक जसो भइरहेका छन्। 

अपेक्षित रूपमा'गैर-इस्लामिक' पाकिस्तानलाई नष्ट गर्ने वाचा गरेको टीटीपीलाई सहायता प्रदान गर्ने तालिबानको निर्णयबाट अधिकांश पाकिस्तानीहरू स्तब्ध छन्।

टीटीपीमा तत्कालीन सैन्य शासक जनरल परवेज मुशर्रफको आदेशमा इस्लामाबादको मुटुमा रहेको रेड मस्जिदमा पाकिस्तानी सेनाको आक्रमणको उत्तर कताको रूपमा स्थापना भएको थियो।

रातो मस्जिदले अमेरिकी नेतृत्व र साउदी-वित्त पोषित सोभियत अफगान युद्ध (१९७९–१९८९) मा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको थियो। यसले अफगान मुजाहिदीनसँग वा सँगसँगै लड्न मुजाहिद्दीनहरूलाई भर्ती र तालिम दियो।

पाकिस्तानलाई अर्को झट्कामा, अफगान तालिबान नेताहरूले भारतलाई मित्रता दिएको भनिएको छ, र यसको तर्फबाट, भारत सहयोगको हात बढाउन इच्छुक देखिन्छ।

नयाँ दिल्लीले पहिले नै काबुलमा रहेको आफ्नो दूतावासमा प्राविधिक टोली पठाइसकेको छ र यसको मिसन 'अफगानहरूलाई उनीहरूको आवश्यकताको घडीमा समर्थन गर्दै छ।' साँच्चै भन्नुपर्दा, तालिबानको भोल्ट अनुहारको लागि पाकिस्तानले आफैलाई श्राप दिनुपर्छ।

इस्लामाबादले तालिबान शासनलाई औपचारिक रूपमा मान्यता दिन अस्वीकार गरेपछि काबुलले 'भाइ'सँगको सम्बन्धलाई कडा रूपमा हेर्न बाध्य बनाएको छ। र पाकिस्तानको समृद्ध लाभांश कटनी गर्ने सपना चर्को ठुलो आवाजमा चकनाचुर भयो।

स्पष्ट रूपमा तालिबान शासनलाई मान्यता दिनुले पाकिस्तानको हितलाई थप हानि पुर्‍याउने थियो किनकि अफगानिस्तानलाई प्रतिबन्धको सूचीमा राखिएको थियो र पाकिस्तान आफैँ आर्थिक खाडलको किनारमा झुन्डिएको छ।

तर तालिबानका लागि यो विश्वासघातको मामला थियो। पाकिस्तानी संरक्षकहरूबाट तालिबानको अलगाव एक प्राकृतिक परिणाम भयो। अफगान तालिबानले टीटीपीलाई दिएको समर्थन दोहोरो पाकिस्तानलाई पाठ सिकाउने जस्तै थियो। पाकिस्तानले लामो समयदेखि दुई वटा सपना बोकेको छ।

डुरान्ड रेखाभन्दा परको रणनीतिक गहिराइ सुरक्षित गर्ने र यसरी दक्षिण एसियाको नम्बर एक सैन्य र आर्थिक शक्ति बन्ने मध्येको एउटा हो। चीन र इस्लामिक 'भाइहरू' को सहयोगमा कश्मीरमा भारतलाई विलय गर्ने दुई देशले शासन गरे।

घटनाक्रमले देखाउँछ कि दुवै सपनाहरू पाइप सपना मात्र रहने छैनन्। अमेरिकी डलर र चिनियाँ युआनको सहयोगमा भारतलाई उछिनेर पाकिस्तानको अर्को सपना छ। त्यो सपना पनि चकनाचुर भएको छ जब डलरको प्रवाह चकनाचुर बन्दै गएको छ र चिनियाँहरू पाकिस्तानी खजाना भर्न चाहँदैनन्।



लोकप्रिय समाचार
लोकप्रिय समाचार
नयाँ